donderdag 3 oktober 2013

Compassie: het breken van ons ego

Verpersoonlijking van compassie: Mahatma Gandhi


Gisteren, 2 oktober was hij jarig, het was dus Gandhi day!
Toen ik in Olst was een paar maanden geleden, had ik een fijn en interessant gesprek met een van de bewoners over leven, onze 'plicht' in het leven en streven. Ik zei dat we toch niet allemaal Gandhi kunnen worden. Hij kaatste de bal terug en vroeg me waarom zouden we niet allemaal Gandhi kunnen worden?

"Compassion is a mustle that gets stronger with use"
Mahatma Gandi


Nog drie dagen en dan vertrek ik weer naar India. Het ene moment tel ik de dagen af, het andere moment ben ik blij dat ik nog even kan genieten van mijn naasten en een heerlijkste der seizoenen; herfst. 
Compassie, de capaciteit om mee te voelen met een ander, is iets waar ik zelf ook nog steeds dagelijks mee oefen, maar nu ik hier ben zie ik toch duidelijk de verschillen. Nee, erg veel compassie voor de natuur en moeder aarde lijken de Indiërs niet te hebben. Maar wel voor elkaar! Het individualisme begint aan zijn eindsprint hier in Nederland -ook met de opkomende deel-economie, houzee!-, terwijl in India collectiviteit nog lang niet uitgebloeid is. In India is zorg, tolerantie en liefde voor elkaar het allerhoogste goed. "Guest is God" is bijvoorbeeld een algemeen gezegde.

Disclaimer 

Compassie, de een heeft het iets meer en de ander iets minder. Ik ben er niet voor om iemand de weg in het leven te beoordelen. Ik ben er niet voor om een ander op 'de goede weg' te sturen, want buiten dat 'de goede weg' niet bestaat, is een onderdeel van compassie om verschillen te overstijgen en eenheid te ervaren. Ik wil wel heel graag iets van mezelf delen, omdat ik ervan overtuigd ben dat de wereld er een heel stuk mooier uit ziet als we allemaal een klein stukje van onszelf, ons ego, delen en daarmee opzij zetten en een klein beetje meer compassie zouden tonen. Een betere wereld begint altijd bij mij en ik kan alleen mijzelf veranderen. Alles dat ik schrijf is geïnterpreteerde kennis van buitenaf. Perceptie maakt de wereld relatief. Op naar wereldvrede!


G.O.D.G.O.D.G.O.D.G.O.D.G.O.D.G.O.D.G.O.D.G.O.D.G.O.D.G.O.D.G.O.D.G.O.D.G.O.

Sinds ik vorig jaar een mindfulness cursus heb gedaan waar ik van mijn leraar de tip kreeg om een compassie cursus te gaan doen en sinds mijn egobrekende ayahuasca retreat in november, ben ik meer en meer op zoek gegaan naar het compassiepotje in mijzelf. Ieder mens heeft het! Maar meestal zit er een ego-dekseltje op dat de zaak hermetisch afsluit.

Compassie, zoals ik het zie, is het samensmelten van jouzelf met het geheel, waardoor je de wereld door een bril van liefdevolle mededogen bekijkt. Het is het erkennen dat je in een adem genoemd wordt met al het andere in onze schepping, creatie of universum. Hierdoor begrijp je diep van binnen waarom de wereld is zoals ze is.

In het Hindoeïsme hebben ze een bijzondere uitleg van God: 
G. van generator
O. van operator
D. van destroyer

Toen ik dit voor het eerst hoorde, voelde ik nogal een weerstand tegen dat vernietigen. Natuurlijk blijft het niet bij vernietigen, want na de vernietiging worden alle losse deeltjes van het vernietigde weer samengesmolten door de generator tot een nieuw stukje iets. Dan draagt het een deeltje bij aan de schepping en daar zorgt het operationele gedeelte voor, waarna het weer wordt vernietigd en weer als bouwsteen wordt gebruikt voor iets nieuws ... enzovoorts. Zo komt het dat wij gemaakt zijn van ontplofte sterren en wie weet ben ik wel ooit een dino geweest. Wetenschappelijk onderbouwt, niets zweverigs of religieus.
Een eindeloos evoluerende creatie. 

Om voor mezelf dit proces te begrijpen heb ik een belangrijke stap moeten zetten in mijn bewustzijn. Ik heb God, met de grote G, moeten accepteren. Noem het leven, liefde, Om, Allah, Ram of God, voor mij allemaal hetzelfde. Maar toch niet, want...

Hier in Nederland worden we grootgebracht met ofwel God als een man met een hamer en een grote baard in de hemel die mensen bestraft als ze niet zoet zijn -en met een beetje geluk wordt rond onze negende levensjaar verklapt dat het allemaal een grapje is-, of we worden grootgebracht met het idee dat al dat godsgezever klinkklare onzin is. Het woord God wordt geweerd en verafschuwd.


"It is often forgotten that He, who has surrounded us with this ever-evolving mystery of creation has also implanted in us the desire of question and understand" 
Paramahansa Yogananda - Autobiography of a Yogi




Voor de zoektocht naar mezelf moest ik God accepteren. God wordt namelijk in elk geschrift en in elk boek genoemd dat ik afgelopen jaren vast heb gehad. Om te groeien door het verdiepen in geschriften, tradities en culturen moest ik elk aspect een kans geven, zonder mijn sceptische geest in de doctrines te verliezen. Bij het accepteren van God en het omarmen van het woord, dat ik al heel mijn leven atheïstisch onder het tapijt veegde, kwam ook het loslaten van het beeld van die man met die hamer.
In vele religies is het overigens 'verboden' om afgoden te aanbidden, wat eigenlijk een misinterpretatie is van de waarschuwing dat God zich niet laat vangen in een beeld dat onze pre frontale cortex kan produceren. Dus probeer het dan ook niet. 




Voor mij is God het leven, de kracht die zorgt dat alles trilt, beweegt en evolueert. Het is de kracht achter ons bestaan en het ís ons bestaan. Er is geen man achter een stel knoppen. Geen uberbrein met een masterplan, maar intelligentie als het Absolute. Naakt.
Vormloos. 






Wat hebben compassie en God met elkaar te maken? 
Conceptueel niets. Gevoelsmatig alles. 
Compassie is de belichaming van eenheid. God is die eenheid.


Take a bow

Dit grote accepteren betekent dat ik mijn atheïstische denkbeelden, die vooral voortkomen uit conditioneringen mijn jeugd en puberteit, of beelden die de media in mijn vruchtbare geest hebben gepland, moet parkeren en soms elimineren. Het betekent dat ik voor mezelf moet toegeven dat ik in het verleden beoordeeld heb over dingen waar ik niet eens kennis van heb. Dat is natuurlijk pijnlijk voor mijn ego. Mezelf vergeven is de eerste stap naar een compassievol leven. Ook nu veroordeel ik nog soms. Dan ben ik me daar later van bewust en dan vergeef ik mezelf. Voorlopig is dit nog een aanhoudend, maar evoluerend proces. Ik buig diep voor de kracht die dit mogelijk maakt.


“Trust God, but tie your camel.”
Rumi


Als ik God accepteer, dat wil zeggen dat ik accepteer dat er mensen zijn die in een concept geloven, dat ik accepteer dat het op de verkeerde manier gebruikt wordt en dat ik sta voor mezelf en mijn vertrouwen in het leven, betekent het in mijn geval ook dat ik buig voor alles dat in het verleden en heden en toekomst probeert om de boodschap van vrede te verspreiden, inclusief godsdiensten, maar ook voor de natuur en moeder aarde. Ook voor de sterren en de maan en de zon.

Het is niet dat ik opvolg wat staat vermeld in geschriften, sterker nog, ik word steeds sceptischer. Ook naar wat er in mijn eigen geest gebeurd. Daardoor ga ik steeds respectvoller en nobeler om met anderen, hun geloofsovertuigingen én de geloofssystemen in hun eigen geest. 
Dit laatste is compassie vóór manifestatie. Door mee te voelen met een ander, zich in te leven in een ander, in te zien dat we allemaal leven vanuit een uniek perspectief en tóch allemaal eenzelfde strijd leveren in het leven, parkeren we onszelf even. Door denken, spreken en handelen op één lijn te krijgen -oefening baart kunst- zorgen we voor compassie in actie! Door niet alleen te begrijpen en te voelen, maar door onze woorden te observeren als we spreken, en onze acties af te stemmen op dit compassievolle gevoel, parkeren we niet alleen ons ego; we manifesteren op deze manier pure liefde.


Gedachtes worden dingen

In mijn zoektocht -naar geen idee wat eigenlijk, maar het brengt me op prachtige plaatsen en houdt me van de straat- heb ik ook altijd een slag om de arm gehouden als het gaat om religies. Van de meesten wist ik niet veel (en nog niet!) en het wereldbeeld was toch dat religie verantwoordelijk is voor het meest gewelddadige op aarde: het uitmoorden van elkaar. Nu ik op reis telkens geconfronteerd wordt met een andere religie of cultuur (twee jaar geleden in India was dat vooral Hindoeïsme, in Peru het Sjamanisme en afgelopen tijd vooral de Islam en het Soefisme) én sinds ik me verdiep in mijn eigen geest, kan ik niet anders zeggen dat ik heilig geloof dat de verantwoordelijkheid niet bij religie ligt, maar bij het menselijk ego dat enerzijds alleen maar uit is op macht en geld en anderzijds koning is in het misbruiken van oude teksten voor eigen gewin en het misbruiken van kwetsbare zielen. Ook daarvoor is compassie op te brengen, want we hebben allemaal een kwetsbare geest.
De kern van elke religie ter wereld, monotheïstisch of polytheïstisch, is puur en focust op zelfrealisatie en compassie.


"We have a talent for messing up wonderfull things"
Karen Amrstrong



Voor mijn gevoel doen we al sinds jaar en dag hetzelfde: proberen moraal vast te leggen in geschriften. Vroeger kwamen hier religies uit voort. Tegenwoordig praten we nog steeds te veel en doen we te weinig. Ik ook, hoor. Ik onderneem ook nog te weinig compassievolle actie! Maar het begin is gemaakt: langzaam maar zeker krijg ik steeds meer gedachtes in de peiling door observatie, waardoor ik mijn gedachtes opnieuw kan afstellen. En daarna kan ik mijn woord en daad afstemmen op de dingen die ik denk.


Thoughts become things. Choose the right ones!
Mike Dooley - TUT.com



Meer inspiratie voor Compassie?
...I just love TED talks...


2 opmerkingen:

  1. Goed bezig meid, liefs in India voor jou en de vele anderen daar ;-)

    Ignaas

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Dank je Ignaas :-) Zo zie je maar dat jouw training nog lang effect heeft ;-)

    BeantwoordenVerwijderen